Η δυναμική Γη - 5

Τεράστια ποσά ενέργειας μετακινούνται στην ατμόσφαιρα της Γης. Οι ηλεκτρικές εκκενώσεις μιας καταιγίδας για παράδειγμα, απελευθερώνουν όση ενέργεια θα έδινε η καύση 7.000 τόνων άνθρακα σε μία ώρα. Αυτή η μεταφορά ενέργειας είναι εν δυνάμει θανατηφόρα - όπως όταν έχουμε αύξηση και μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας, ως αστραπής, ανάμεσα στα νέφη μιας καταιγίδας και στο έδαφος.

Η ατμόσφαιρα προστατεύει τη ζωή από τη βλαβερή ηλιακή ακτινοβολία, όπως οι υπεριώδεις ακτίνες. Η σύνθεση της ατμόσφαιρας έχει εξελιχθεί από τα πρώϊμα χρόνια της γήϊνης ιστορίας, όταν δεν υπήρχε καμία προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία. Σήμερα, η ατμόσφαιρα αποτελείται κυρίως από άζωτο ( 78% κατ' όγκο ) κι οξυγόνο ( 21% ), κυρίως βιολογικης προέλευσης.

Πολύ σημαντική είναι η παρουσία υδρατμών στην ατμόσφαιρα, οι οποίοι συμβάλλουν στα καιρικά συστήματα, καθώς και πολλών άλλων αερίων κι ιδιαίτερα του μεθανίου και του διοξειδίου του άνθρακα, που είναι γνωστά ως " αέρια του θερμοκηπίου ". Αυτά, απορροφώντας κι επανεκπέμποντας τη θερμότητα της επιφάνειας, επιβραδύνουν την απώλεια ηλιακής ενέργειας κι ανεβάζουν την ατμοσφαιρική θερμοκρασία.

Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο της αύξησης της μέσης ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας του πλανήτη, γνωστό ως παγκόσμια υπερθέρμανση. Μέσα στο ίδιο διάστημα, η απελευθέρωση του διοξειδίου του άνθρακα μέσω της καύσης υδρογονανθράκων έχει επίσης αυξηθεί δραματικά, οδηγώντας πολλούς επιστήμονες και πολιτικούς ηγέτες στο συμπέρασμα ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι μείζων παράγοντας της σύγχρονης παγκόσμιας υπερθέρμανσης.

Η διαχρονική υποχώρηση πολλών ορεινών παγετώνων και τα πρόσφατα επεισόδια διάλυσης παγοκρηπίδων της Ανταρκτικής αναμένεται να οδηγήσουν σε άνοδο της θαλάσσιας στάθμης, απειλώντας ένα μεγάλο κομμάτι της πιο γόνιμης και πυκνοκατοικημένης χαμηλής παράκτιας ζώνης σε όλο τον κόσμο.

Οι δυναμικές αλλαγές στο τροφοδοτικό σύστημα των ωκεανών και στην ατμόσφαιρα, καθώς και η αύξουσα ηλιακή ακτινοβολία έχουν προκαλέσει σημαντικές κλιματικές μεταβολές στη διάρκεια του γεωλογικού χρόνου. Το παγκόσμιο κλίμα έχει ταλαντευτεί πολλές φορές ανάμεσα στις παγετώδεις συνθήκες και σ' αυτές του θερμοκηπίου. Ακόμα δεν είναι βέβαιο αν έχει λήξει η πρόσφατη παγετωνική κατάσταση των τελευταίων 1,8 εκατομμυρίων χρόνων.

Κοιτώντας προς το μέλλον, ένα είναι βέβαιο : το σύστημα της Γης δεν θα είναι στατικό αλλά θα είναι εξίσου δυναμικό όσο υπήρξε από τον σχηματισμό του πλανήτη μας, εδώ και 4.56 δισεκατομμύρια χρόνια.
Πηγή στοιχείων : James Luhr, Γη, Ο απόλυτος εικονογραφημένος οδηγός, Δομή 2005.