Η δυναμική Γη - 2

Οι εκρήξεις των ηφαιστείων αποτελούν την πιο εντυπωσιακή έκφραση της εσωτερικής θερμότητας της Γης. Το ηφαίστειο Κιλαουέα της Χαβάης, στον Ειρηνικό Ωκεανό, επικάθεται σε μια ανυψούμεη στήλη θερμού υλικού ( πλούμιο ). Αυτή λιώνει μερικώς τα τοιχώματα του μανδύα, σχηματίζοντας βασαλτική λάβα η οποία εκτοξεύεται μέσα από τους ηφαιστειακούς πόρους και τις σχισμές, για να χυθεί στη θάλασσα΄, όπως φαίνεται στη φωτογραφία.

Η ζωή αναπτύσσεται στα περισσότερα μέρη της Γης χάρη στη συνεχή δυναμική αλληλεπίδραση όλων των γεωλογικών διαδικασιών του πλανήτη μας. Από το διάστημα βλέπει κανείς τεράστιες εκτάσεις να πρασινίζουν κατά τόπους από τη βλάστηση, φαρδιές άγονες καστανοκίτρινες λωρίδες από άμμο και πέτρα, και άλλες, κατάλευκες, καλυμμένες από πάγο και χιόνι, με λίγη έως ελάχιστη χλωρίδα, κατά συνέπεια κι ελάχιστη ή ανύπαρκτη ζωή.

Η κατά ένα μέρος συμπαγής και κατά το υπόλοιπο υδάτινη επιφάνεια της Γης περιβάλλεται από το αέριο στρώμα το οποίο ονομάζουμε ατμόσφαιρα, με τα γεμάτα υδρατμούς περιδινούμενα σύννεφα, στα χαμηλότερα επίπεδα.

Η δυναμική συμπεριφορά της Γης προκαλείται από δύο κύριες πηγές - η μία βρίσκεται στο εσωτερικό του Ήλιου κι η άλλη στο εσωτερικό της Γης. Κι οι δύο είναι, σε τελική ανάλυση, μορφές θερμότητας η οποία προέρχεται από πυρηνική διάσπαση. Κι οι δύο παρέχουν τεράστια οφέλη στο σύστημα της Γης, εξασφαλίζοντας την επιβίωσή της πιθανώς για άλλα 5 δισεκατομμύρια χρόνια.

Η πρώτη πηγή, η ηλιακή ενέργεια που διαπερνά τη γήϊνη ατμόσφαιρα, θερμαίνει την επιφάνεια, ελέγχει τα καιρικά κι υδρολογικά συστήματα και κινεί τις διαδικασίες διάβρωσης και μεταφοράς των ιζημάτων.

Η δεύτερη πηγή θερμότητας, ο πυρήνας της Γης, προκαλεί την αργή ανάδευση των στερεών πετρωμάτων του μανδύα ( του στρώματος κάτω από τον στερεό φλοιό ) , περίπου όπως μια σούπα που βράζει, αναπτύσσοντας στροβιλιζόμενα θερμικά ρεύματα μεταφοράς. Έτσι μεταφέρεται πιο αποτελεσματικά η θερμότητα στην επιφάνεια, σε σύγκριση με την απλή μεταφορά διαμέσου στατικών πετρωμάτων. Στον μανδύα, ο μηχανισμός μεταφοράς θερμότητας, σε συνδυασμό με τη βαρύτητα, υποκινεί τη δραστηριότητα των λιθοσφαιρικών ( τεκτονικών ) πλακών στην επιφάνεια της Γης.
Πηγή στοιχείων : James Luhr, Γη, Ο απόλυτος εικονογραφημένος οδηγός, Δομή 2005.